Chọn thực phẩm hữu cơ thực sự

Trong những năm gần đây, thực phẩm hữu cơ đã dần thu hút được sự chú ý của người tiêu dùng bởi tính an toàn, sạch và giá trị dinh dưỡng cho sức khỏe người tiêu dùng. Tại Việt Nam, ngoài một số loại thực phẩm hữu cơ được sản xuất trong nước như rau , gạo, trứng… còn có nhiều loại thực phẩm khác gắn nhãn “organic” được nhập khẩu từ nước ngoài như sữa, thịt, trái cây….

Trong bối cảnh các quy định của Nhà nước về quản lý thực phẩm hữu cơ nói chung và ghi nhãn cho sản phẩm hữu cơ nói riêng hầu như được quan tâm thì việc lựa chọn thực phẩm hữu cơ thực sự đối với người tiêu dùng là một việc vô cùng khó khăn. Vậy bằng cách nào người tiêu dùng có thể mua được một sản phẩm thực sự là hữu cơ – organic? Dưới đây là một số tham khảo.

Chứng nhận hữu cơ - organic

Đối với những loại thực phẩm với chất lượng cao và quy trình sản xuất khắt khe như thực phẩm hữu cơ thì chứng nhận hữu cơ là vô cùng quan trọng. Để được cấp chứng nhận này, các nhà sản xuất phải tuân thủ theo bộ tiêu chuẩn nhất định và phải được thanh tra, đánh giá, nếu đạt yêu cầu sẽ được cấp chứng nhận. Thông thường, để sản xuất ra một loại thực phẩm hữu cơ nào đó, người sản xuất phải được đào tạo về các quy định, tiêu chuẩn, quy trình… thực sự nghiêm ngặt. Do vậy, các sản phẩm hữu cơ được sản xuất ra có thể đảm bảo là hữu cơ thực sự.

                                                                             

Trên thế giới, mỗi quốc gia đều có những chứng nhận hữu cơ riêng, tuy nhiên có một số chứng nhận có độ tin cậy trên toàn thế giới như chứng nhận hữu cơ của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ(USDA - Organic), Liên minh Châu Âu (European Union)…, hay hệ thống đảm bảo cùng tham gia trong nông nghiệp (PGS)… Tại Việt Nam, dưới sự tài trợ của ADDA trong Dự án NNHC và sự giúp đỡ của IFOAM (Liên đoàn các phong trào NNHC quốc tế), hệ thống PGS được xây dựng và triển khai thành công với sự tham gia đảm bảo của tất cả các bên liên quan trong chuỗi giá trị của sản phẩm: người sản xuất, doanh nghiệp, cơ quan quản lý Nhà nước địa phương, người tiêu dùng… Hệ thống PGS cũng là chứng nhận đầu tiên và duy nhất cho các sản phẩm hữu cơ tại thị trường trong nước cho tới thời điểm này.

Như vậy, đối với những sản phẩm đã được chứng nhận hữu cơ thì dễ dàng hơn nhiều cho người tiêu dùng lựa chọn.

Vậy với những sản phẩm không được chứng nhận nhưng người sản xuất/ bán hàng vẫn tuyên bố là hữu cơ – organic thì sao?

Trong trường hợp này người tiêu dùng phải chấp nhận chịu thiệt thòi (và chắc chắn phần thiệt thòi nhiều nhất sẽ thuộc về người tiêu dùng) bởi đó là những “tuyên bố” không có cơ sở. Cơ sở ở đây chính là những tiêu chuẩn, những quy trình khắt khe trong sản xuất hữu cơ mà người sản xuất phải tuân thủ dưới sự giám sát, thanh tra đánh giá của cơ quan cấp chứng nhận hoặc các bên liên quan. Trong trường hợp này người sản xuất “vừa đá bóng, vừa thổi còi”, do vậy độ tin cậy sẽ không cao.

Trong một thị trường thực phẩm hữu cơ còn bị buông lỏng quản lý như ở Việt Nam thì rủi ro khi mua thực phẩm hữu cơ đối với người tiêu dùng là rất cao.

Bạn có thể mua thực phẩm hữu cơ thực sự tại website www.shophuuco.com và các cửa hàng bán lẻ của hệ thống Organica

Tác động của thực phẩm hữu cơ với trẻ em

Dưới đây là những thắc mắc và giải đáp của một số bác sĩ chuyên khoa nhi về thực phẩm hữu cơ, được trình bày tại hội nghị hằng năm của Viện Nhi Mỹ tại New Orleans, theo myhealthnewsdaily.

Thực phẩm hữu cơ là gì?

Thực phẩm hữu cơ  là thực phẩm từ động vật, thực vật được nuôi trồng ở vùng riêng biệt mà không dùng hoặc dùng rất ít hóa chất như thuốc trừ sâu bọ, hóa chất bón cỏ.
Trẻ dùng thực phẩm hữu cơ và thực phẩm truyền thống có sức khỏe khác nhau?
Nhiều nghiên cứu chỉ ra thực phẩm hữu cơ có nhiều vitamin C và phốt pho hơn thực phẩm truyền thống, tuy vậy chưa có bằng chứng khoa học về sự khác biệt giữa sức khỏe của trẻ khi dùng hai loại thực phẩm này.
Hàm lượng thuốc trừ sâu từ thực phẩm ảnh hưởng sức khỏe của trẻ?
Sự thật là  thực phẩm hữu cơ có hàm lượng thuốc trừ sâu thấp, theo bác sĩ Joel Forman, trẻ nhỏ có não đang phát triển vì vậy rất dễ bị tổn thương nếu phơi nhiễm hóa chất.
Sữa hữu cơ không có hoóc môn tăng trưởng nên sẽ không ảnh hưởng sức khỏe?
Nhiều người mua sữa hữu cơ vì sợ tác hại của hoóc môn tăng trưởng được tiêm vào bò nuôi truyền thống. Tuy nhiên, hoóc môn tăng trưởng được sử dụng cho bò không tác động sinh học vào người. Ngoài ra, hoóc môn tăng trưởng cũng mất đi khi gặp axit trong dạ dày của con người.
Thịt của động vật nuôi hữu cơ tốt hơn thịt của động vật nuôi truyền thống?
Canh tác hữu cơ cấm sử dụng kháng sinh trên động vật, cho nên thịt của những con vật này ít có khả năng nuôi dưỡng các  vi khuẩn kháng thuốc.
Báo cáo kết luận, điều quan trọng nhất với trẻ là dinh dưỡng. Nguồn dinh dưỡng đó phải được tiêu thụ từ chế độ ăn giàu trái cây, rau quả, ngũ cốc và sản phẩm từ sữa ít béo, cho dù chúng thuộc loại thực phẩm nào, theo bác sĩ Janet Silverstein, thành viên của Ủy ban Dinh dưỡng thuộc Viện Nhi (Mỹ).

Bạn có thể mua thực phẩm hữu cơ thực sự tại website www.shophuuco.com và các cửa hàng bán lẻ của hệ thống Organica 

Thực phẩm hữu cơ an toàn và nhiều dinh dưỡng

Bio organic là một khái niệm rất phổ biến ở châu Âu, nhằm nói tới những sản phẩm tự nhiên (natural) và lành mạnh (health). 

Tại Mỹ, kể từ 21/10/2002 nhãn hiệu chứng nhận Organic Product đã xuất hiện trên một số thực phẩm. Và cho đến nay, các sản phẩm này được coi là sự lựa chọn an toàn nhất cho sức khỏe của con người.

Đối với trẻ em, nhóm đối tượng chịu nhiều tác động nhất của thực phẩm - cả ở hai khía cạnh tích cực và tiêu cực - thì các sản phẩm được chứng nhận tiêu chuẩn bio organic lại càng đươc coi là một sự lựa chọn thông minh.

Nói không với hóa chất
Thực phẩm hữu cơ (organic food) được hiểu một cách chính xác là thực phẩm được nuôi (trồng) bằng chất hữu cơ. Dòng sản phẩm này là kết quaqr của một quá trình nuôi (trồng) mà không dùng (hoặc dùng rất ít) các loại phân bón tổng hợp, thuốc trừ sâu bọ, chất điều chỉnh sự tăng trưởng hay thức ăn công nghiệp…
Thực phẩm động vật hữu cơ là súc vật được nuôi ở vùng riêng biệt mà thức ăn, nước uống không có một loại hóa chất nào như thuốc trừ sâu bọ trên đồng cỏ, hóa chất bón cỏ. Súc vật cũng không được nuôi cho lớn bằng các loại thuốc kích thích tăng trưởng nhân tạo và dược phẩm khác (ngoại trừ thuốc kháng sinh để chữa bệnh 90 ngày trước khi làm thịt)... Còn thực phẩm hữu cơ từ thực vật thì phải là rau trái tưới bón bằng phân thiên nhiên chứ không phải hóa chất; diệt trừ sâu bọ bằng cách tự nhiên chứ không phải thuốc trừ sâu.
Đặc biệt, các thực phẩm hữu cơ phái sinh - như sữa bio organic - còn được coi là an toàn tuyệt đối vì chúng là sản phẩm được tạo ra từ “thế hệ bố mẹ” cũng được coi là “thực phẩm hữu cơ”. Bản thân trong thịt bò nuôi theo phương pháp hữu cơ, tự nhiên đã (hầu như không) có tồn dư bất kỳ loại hóa chất phi tự nhiên nào.
Chính bởi vậy, sữa bò bio organic được coi là sản phẩm tinh túy nhất, lành mạnh nhất và bổ dưỡng nhất.

Tiêu chuẩn gắt gao
Theo thông lệ quốc tế, các sản phẩm thực phẩm hữu cơ  sẽ được gắn nhãn "Certified Organic Foods" - "Chứng nhận thực phẩm hữu cơ".
Chứng nhận này chỉ được gắn trên sản phẩm khi và chỉ khi sản phẩm: không chứa các loại hormon; không chứa thuốc kháng sinh; không chứa thuốc diệt côn trùng, sâu bọ; không chứa thuốc trừ cỏ; không chứa phân bón hóa học; không bị biến đổi gen; không bị chiếu xạ tiệt trùng; không có hương liệu, phẩm màu, chất bảo quản.
Tại Mỹ, đạo luật Organic Food Production Act ra đời năm 1998 đưa ra những tiêu chuẩn hết sức gắt gao đối với dòng sản phẩm này. Còn tại châu Âu, tất cả các sản phẩm siêu sạch đều chịu sự kiểm soát liên tục, gắt gao từ khâu đầu đến khâu cuối, tổng cộng 260 lần và thường xuyên được kiểm tra bởi các cơ quan giám sát, kiểm định độc lập nghiêm túc theo Nghị định số 2092/91 về thực phẩm siêu sạch của Liên minh Châu Âu (EU Organic Directive No. 2092/91)

Tuyệt  đối an toàn
Một nghiên cứu kéo dài 4 năm do Liên minh châu Âu (EU) tài trợ cho thấy thực phẩm hữu cơ có chứa nhiều thành phần dinh dưỡng hơn các loại thực phẩm khác và chúng an toàn hơn với sức khỏe của con người. Đặc biệt là với nhóm đối tượng dễ chịu các tác động của thực phẩm đến sự tăng trưởng và phát triển như trẻ nhỏ.

Thực phẩm hữu cơ là gì?

Theo các chuyên gia, các loại thực phẩm hữu cơ thường được chăm sóc với liều lượng thuốc trừ sâu ít hơn các loại thực phẩm khác. Tuy nhiên, theo Hiệp hội Dinh dưỡng Mỹ, các loại thực phẩm hữu cơ không tốt và an toàn hơn các loại thực phẩm khác. Dù vậy, hiện vẫn chưa có các cuộc nghiên cứu để biết cặn kẽ về vấn đề này. Một vài bậc cha mẹ thường quyết định một cách cẩn trọng và chỉ mua các loại thực phẩm hữu cơ khi biết rõ về lợi ích của chúng.
Ở Mỹ, khi một loại rau xanh hoặc một loại trái cây được dán nhãn “hữu cơ”, điều đó có nghĩa chúng đã đạt những tiêu chuẩn nhất định sau khi đã được Bộ Nông nghiệp Mỹ đóng dấu kiểm tra. Dưới đây là vài tiêu chuẩn để đánh giá thực phẩm hữu cơ:
- Chỉ sử dụng các loại phân bón, chất diệt cỏ và thuốc trừ sâu được phê chuẩn để chăm sóc chúng. Các sản phẩm nhân tạo được khuyến khích trong việc chăm bón, như sử dụng các loại phân bón tự nhiên, phân chuồng, phân xanh… Thay vì sử dụng các chất diệt cỏ vô cơ, các nông dân nhổ bằng tay, dùng cuốc dọn cỏ…
- Các ứng dụng kỹ thuật biến đổi gen và những loại bức xạ nhất định không được sử dụng trên các loại thực phẩm hữu cơ.
Để bảo đảm an toàn khi mua thực phẩm hữu cơ:
- Hãy mua rau xanh và trái cây vào đúng mùa của chúng để bảo đảm chất lượng tốt nhất và giá cả cũng rẻ nhất. Ví dụ, bạn nên mua táo vào mùa thu, dâu và cà chua vào mùa hè.
- Nên đọc nhãn một cách cẩn thận. Các loại thực phẩm hữu cơ không có nghĩa là thực phẩm lành mạnh. Một vài loại thực phẩm hữu cơ cũng có hàm lượng chất béo, đường hoặc muối cao.
- Nếu bạn lo lắng về việc nhiễm thuốc trừ sâu, hãy lột bỏ phần ngoài của trái cây và rau xanh. Tỉa bỏ các lá bên ngoài của các loại rau như rau diếp và bắp cải. Tuy nhiên có một điều bạn cần nhớ là việc gọt bỏ vỏ một số loại trái cây, rau củ có thể làm giảm giá trị dinh dưỡng của chúng.
- Bạn cần đảm bảo an toàn và cẩn thận trong quá trình vận chuyển thực phẩm hữu cơ, tránh để nhiễm trùng.